Бүген Нихром браузерын куеп карагыз Әдипләр: Фирдәвес Гарипова
   
  |   Ташларны җыяр вакыт...  |  



Башка проектлар


Аргамак журналы битләреннән
Зөлфәт cайты
Кадыйр Сибгат сәхифәсе
Гүзәллек дөньясында
Наис Гамбәр сайты
Мизхәт Хәбибуллин сәхифәсе
Татар сайтлары
Мөҗәһит сәхифәсе
Мөслим районы үзәк китапханәсе

Безнең дуслар


Якупова Йолдыз сайты
Белем җәүһәрләре-2010 I Халыкара интернет-проектлар бәйгесе

Фәрит Вафин сайты
Сорагыз - җавап бирәбез

Безнең рейтинг


PR-CY.ru

Фирдәвес Гарипова

Ә Б В <= Г =>Д Е Җ З И Й К Л М Н O Ө П Р С Т У Ү Ф Х Ч Ш Э Ю Я Һ
Риф Габбасов Рәмзия Габбасова Әмирхан бине Габделмәннан Габделгафур бине Габделмәннан Алия Габделхакова Рәмзия ГАБДЕЛХАКОВА Язилә Габделхакова Габдессәлам Илдар Габдрафыйков Айгөл Габдрахманова Ландыш Габдрахманова Фәрит Габдерәхим Мөхәммәтшәриф Габдерәшит улы Бәшир бине Габдулла Гаделшаһ бине Габдулла Гиз-эл Габид Әзһәр Габиди Илдар Габидуллин Фәния Габидуллина Альберт Гадел Әхмәт Гадел Шәүкәт Гаделша Назил Газетдинов Рәис ГАЙНЕТДИНОВ Г.Газиз (Газиз Гобәйдуллин) Ибраһим Гази Гафиулла Газиз Ришат Газиз Мәхмүт Газизов Рафаил Газизов Риза Газизов Лилия Газизова Римма Гайнанова Фәния Гайнанова Рөстәм Гайнетдинов Хәйдәр Гайнетдинов (Хәйдәр) Дания Гайнетдинова Әхәт Гайнуллин Мөхәммәт Гайнуллин Хәлим Гайнуллин Нур Гайсин Рәхим Гайсин Сөмбел Гайфетдинова Васил Гайфуллин Миңнеруй Гайфуллина Кадыйр Гали Баһадиршаһ Гали углы Варис Гали Гомәр Гали Кол Гали Мәхмүд бине Гали Мөхәммәт Гали Муса Гали Әнәс Галиев Әсрар Галиев Габдулла Галиев Габдулла Галиев Гариф Галиев Марсель Галиев Мөшәррәф Галиев Фаварис Галиев Фәйзи Галиев Фәнәвил Галиев Фәнзил Галиев Фәнил Галиев Шәүкәт Галиев Гөлчәчәк Галиева Розалия Галиева Суфия Галиева Фирдәвес Галиева Мөхәммәт бине Галим Айнур Галимов Шамил ГАЛИМОВ Әдилә Галимова Ләйсән Галимова Хәким Галидән Руслан Галимов Фоат Галимуллин Әлфия Галимуллина Зөфәр Галиуллa Рөстәм Галиуллин Тәлгать Галиуллин Гөлшат Галиуллина Зилә Галиуллина Мәхмүт Галәү Фәридә Галиәхмәтова Камил Галиуллин Наилә Галиуллина Язилә Галләмова Гальгаф (Нургали Галиев) Наис Гамбәр Азат Ганиев Вил Ганиев Фуат Ганиев Рафис Гаптелганиев Нурулла Гаптуллин Гөлүзә ГАРИПОВА Илсөяр Гарипова Фирдәвес Гарипова Мирсәй Гариф Нурулла Гариф Рәшит Гариф Гарифбәк Васил Гарифуллин Гамир ГAРИФУЛЛИН Дамир Гарифуллин Изил Гарифуллин Рамил Гарифуллин Ландыш Гарифуллина Рәсимә Гарифуллина Резидә Гасыймова Имәгыйль Гаспралы Макс Гатау Галяэтдин ибне Гатаулла Гайсә Гатауллин Раил Гатауллин Рәшит Гатауллин Салават Гатауллин Гөлназ Гатауллина Рәдиф Гаташ Римма ГАТИНА Флера Гатина Нурислам Гафиятов Нурфия Гафиятуллина Мәҗит Гафури Галиәсгар Гафуров-Чыгтай Гөлчрә Гафурова Әхәт Гаффар Рәкыйп Гаффар Ренат Гаффар Сөмбел Гаффарова Мансур Гаяз Рәшит Гаязетдин Әлфис Гаязов Динар Гаязов Ихтыяр Гаязов Илзия Гаязова Рәйхана Гаязова Әнвәр Гәрәев Данис Гәрәев Мәгъсум Гәрәев Мәхмүт Гәрәев Айзирәк ГӘРӘЕВА Гөлфия Гәрәева Лилия Гәрәева Сәлисә Гәрәева Халисә ГӘРӘЕВА Йосыф Гәрәй Рәшит Гәрәй Шамил Гәрәй Лилия Гилдиева Резеда Гобәева Гариф Гобәй Илдус ГОБӘЙ Даут Гобәйди Гөлсирин Гобәйдуллина Ләйсән Гобәйдуллина Чулпан Гобәйдулина "Абдулла Гомәр Гариф Гомәр Госман Гомәр Кадыйр Гомәров Марат Гомәров Заһирә Гомәрова Мөхәммәд Әмин Гомәр углы Фәйрүс Госман Хатип Госман Таһир Госман-Сулмаш Миркасыйм Госманов Светлана Гөлтәева ГӨЛЧӘЧӘК Рөстәм Гыйбадуллин Лилия Гыйбадуллина Бәян Гыйззәт Гали ГЫЙЗЗӘТ Таҗи Гыйззәт Казбек Гыйззәтев Илгизәр Гыйззәтуллин Нур Гыйззәтуллин Рафис Гыйззәтуллин Вафирә ГЫЙЗЗӘТУЛЛИНА Гүзәл Гыйззәтуллина Люция Гыйззәтуллина Флера Гыйззәтуллина Өлфәт ГЫЙЛАЕВ Әнисә Гыйләҗетдинова Риман ГЫЙЛЕМХАНОВ Гөлфия Гыйниятуллина Галимҗан Гыйльманов Гөлүсә Гыйльметдинова Халидә ГЫЙЛЬМЕТДИНОВА Азат Гыйльми Ләбиб Гыйльми Фәрит Гыйльми Камил Гыйльмуллин Таһир Гыйлаҗев Аяз Гыйләҗев Илдус Гыйләҗев Искәндәр Гыйләҗев Мансур Гыйләҗев Наил Гыйләҗев Фәнил Гыйләҗев Хәким Гыйләҗев Рушания Гыйләҗева Cаимә Гыйльметдинова Сафа Гыйльфан Алмаз Гыймадиев Рәис Гыймадиев Әхмәт Гыймадов Айдар Гыймадиев Ләлә Гыймадиева Марсель Гыймазетдинов Зәбир ГЫЙМАЙ Тәбрис Гыймалетдинов Фирдүс Гыймалтдинов Лилия Гиматдинова Нәбирә Гыйматдинова Дания Гыймранова Дамир Гыйсметдин Хәнифә Гыйсмәтуллина
Фирдәвес Гарипова
Танылган тел галимәсе - Г.Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институтының лексикология һәм диалектология бүлеге баш фәнни хезмәткәре, филология фәннәре докторы, профессор, Татарстанның һәм Россиянең атказанган фән эшлеклесе Фирдәвес Гарипованың тагын бер саллы фәнни хезмәте дөнья күрде.
Тәмамланган соңгы елда “Идел-пресс” полиграфия-нәшрият комплексында басылган “Татар топонимнары сүзлеге”нең I томы (ул 700 битле), районның 300 еллыгына багышлап “Аккошлар иле – Актанышка сәяхәт” (анысы 170 битле) дигән исемдәгеләренә өстәп, күптән түгел “Татар топонимиясе: халкыбызның тарихи һәм рухи мирасы” (хезмәт 487 биттән гыйбарәт) китабының I томы дөньга чыкты.
Әлеге яңа гына “табадан төшкән” басма 7 бүлектән тора.
Беренче бүлектә татар ономастикасын өйрәнергә мөмкин булган чыганаклар мулдан бирелгән: грек-византия, кытай-монгол, әрмән, гарәп-фарсы, Көнбатыш Европа галимнәре һәм сәяхәтчеләре калдырган чыганаклар, рус чыганаклары – генераль ызанлау, акт материаллары, теркәү кенәгәләре, тарихи чыганаклардагы материаллар, шулай ук татар чыганаклары, ономастика буенча Россия шәһәрләрендә басылып чыккан сүзлекләр һәм шул төбәкләрнең ономастикасына кагылышлы төрки хезмәтләр һ.б.
Икенче бүлектә татар гидронимиясе буенча терминнар туплап бирелгән, өченчесендә – географик атамаларның мәгънә үзенчәлекләре, атама куюның номинациясе һәм мотивациясе, дүртенче бүлектә – гидронимнарның ясалыш калыплары.
“Су – син үзең тормыш” дип аталган бишенче бүлектә сүз суында көмеш булган чишмәләр һәм күлләр турында бара. Россиядәге, шулай ук якын һәм ерак чит илләрдәге төбәкләрдә урнашкан шундый су чыганаклары хакында шәрехләп, кеше сәламәтлеген кайтаруга ярдәм итү үзлекләре әйтелә.
Алтынчы бүлек “Тарихи атамалар – культурабыз җәүһәрләре” дип исемләнгән. Анда тарихи яктан кызыклы булган атамалар шәрехләп бирелә. Әйтик, җиде, тугыз, ун, унөч, утыз, кырык кебек сан-атамалар татар халкының легенда-риваятьләрендә кулланылган. Хезмәттә төрки халыклардагы шундый ук атамалар белән чагыштырып күрсәтелә. Борынгыдан килә торган башка тарихи атамалар да тикшерелә.
“Шәхесләребез тормышы һәм иҗатының тарихи ономастика белән бәйләнеше” дигән соңгы җиденче бүлек, исеменнән күренгәнчә, милләтебез горурлыгы булган шәхесләр - Дәрдемәнд, Мәҗит Гафури, Хәсән Туфан, Бакый Урманче иҗатларында географик атамалар кулланылышы һәм тел-сурәтләү алымнары өлешчә тикшерелә, тормышлары күз уңыннан үткәрелә.
Шуның кадәр зур күләмле һәм үзенчәлекле эчтәлекле китап нибары 300 данәдә басылган.
Хезмәтнең II томында исә географик атамаларның генетикасын күрсәтү планлаштырыла.
“Татар топонимиясе: халкыбызның тарихи һәм рухи мирасы” дип аталган яңа хезмәте хакында “Татар-информ” хәбәрчесенең сорауларына җавабында Фирдәвес ханым әнә шул хакта бәян итте. Шунысы да игътибарга лаек: әлеге хезмәтләрен галимә нәшриятлардан тыш һәм үз хисабына бастырып чыгарган.
Татар-Информ.


© Әхмәт Дусайлы студиясе 2007-2013